Transcript of interview with Sen. Francis G. Escudero (FGE)

QUESTION: Sir si Sen. Serge po, he's advising Sen. Grace to run as an independent pero walang running mate, i-drop daw kayo. Kasi parang people might be supporting her pero ayaw sa inyo.

FGE: Ginagalang ko ang opinyon ni Sen. Serge. Pero payo niya yun para kay Sen. Poe na marapat siguro si Sen. Poe ang sumagot at hindi ako. Siguro hudyat na ito na malapit na talaga ang eleksyon dahil puro pulitika na, tandem at partido ang pinag-uusapan. Subalit wala pa naman akong pasya. Wala pa rin namang pasya si Sen. Poe kaugnay sa pagtakbo o hindi pagtakbo sa 2016. So hindi pa siguro dapat komentaryuhan ang bagay na yan.

QUESTION: Pero Sir so far, kamusta po ang usap niyo ni Sen. Poe?

FGE: Kadarating ko lang galing sa L.A. So hindi pa kami nagkakausap mula noong huli tayong nagkita-kita.

QUESTION: Pero sir yung last kasi naming usap sa inyo sabi niyo funding ang problema until now ba sir ganon pa rin?

FGE: Hindi sa problema yung funding pero yung mga walang partido syempre yun palagi ang concern. At saka hindi ka naman pwede magkaroon ng problema ng fundraising kung hindi ka pa naman deklaradong kandidato. So siguro dapat mauna muna yung dapat na mauna. Magpasya muna at magdesisyon yung mga nais magkandidato at matapos nun, yun lang siguro ang tamang panahon para humiling ng suporta o hindi man dinggin ang anumang payong ibibigay ninoman.

QUESTION: Sir si P-Noy po, kailan kayo?

FGE: Hindi ko alam. Hindi pa kami nagkaka-ugnayan kung kelan, malamang sa linggong ito depende sa schedule nya. Mas busy ang schedule ng pangulo kaysa sa schedule ko.

QUESTION: Sir may possibility daw na kung magdedecide kayo, pwede kayong ampunin ng NPC?

FGE: Nabasa ko rin sa pahayagan habang wala ako. Nagpapasalamat ako sa kanilang tiwala, subalit gaya ng nasabi ko siguro dapat mauna muna magdeklara ang sinumang mga tatakbo bago yung pag-endorso o suporta ng sinomang grupo o partido. Nanatili naman kasi na maganda ang relasyon at marami pa rin ang mga kaibigan sa NPC bagaman umalis na ako sa partido noong 2009.

QUESTION: Pero sir hindi n'yo ba sila kakausapin ahead of your decision para to gauge kung makakakuha pa kayo...

FGE: Nagkakausap naman kami. Pero hindi pa tungkol sa bagay na ito. Puro kwentuhan lamang at estimahan ika nga pero wala pang tiyak na pag-uusap kaugnay niyan.

QUESTION: Sir balikan ko lang yung LP-- sabi ni Cong. Erice, posible daw yung Mar-Chiz kapag hindi pumayag ang Mar-Poe?

FGE: Ayoko magkomentaryo kaugnay sa mga plano at balakin ng Liberal Party dahil hindi naman ako miyembro ng Liberal Party. Hindi para siguro sa akin sabihing oo o hindi nang wala namang tiyak na pag-uusap o alok mula sa Liberal Party partikular kung galing kay Cong. Erice na hindi naman yata opisyal pa na nagsasalita sa ngalan ng LP.

QUESTION: Sir yung mga ganong may pronouncement na sila, yung may mga pronouncement na may possibility, ibig sabihin sir kahit palipad-hangin wala pa?

FGE: Kahit palipad-hangin ika nga, wala. At gaya ng nasabi ko nagmumula lang naman yan kay Cong. Erice at hindi naman yan opisyal na posisyon ng Liberal Party pa. So mahirap pang mag komentaryo kaugnay sa bagay na yan. Opinyon lamang ni Cong. Erice yan.

QUESTION: Pero he said kasi na open sila sa Mar-Chiz dahil nakita niyo na raw yung pagkakamali sa pagsuporta kay Binay?

FGE: (Laughs) Gaya ng nasabi ko, opinyon ni Cong. Erice yan at ginagalang ko ang opinyon niya subalit ano man ang desisyon o pasya niya, iba siguro sa magiging desisyon ng Liberal Party officially at wala ring kinalaman sa magiging pasya ko kung wala namang pormal na ugnayan dahil hindi naman ako miyembro ng Liberal Party.

QUESTION: Pero sa tingin niyo nagkamali kayo sa pag endorse kay VP Binay noong 2010?

FGE: Lahat naman tayo nalaman yung mga bagay-bagay na yan nung lumabas na yung whistleblower at testigo. Maraming ugong ugong pero wala namang aktwal na testigo hanggang lumabas na nga sa Senate hearings si Vice Mayor Mercado. Ika nga, sabay sabay nating nalaman ang bagay na yun.

QUESTION: Sir, kino-kumbinse daw ho ng pangulo yung nasa labas ng ibang partido kasi hindi na niya kontrolado ang mga taga LP?

FGE: LP? Hindi nman siguro. Karamihan ng mga miyembro ng Liberal Party nakakausap ko, inaantay pa rin at tinitingala si Pangulong Aquino bilang leader ng kanilang partido at inaantabayanan ang kanyang magiging desisyon. Hindi pa naman siguro nasa lebel na yun ang liderato ni Pangulong Aquino lalong lalo na sa loob ng Liberal Party, dahil siya pa rin ang highest ranking official at member ng Liberal Party sa pamahalaan.

QUESTION: Sir sabi ng NPC si Cong. Aggabao hindi daw kailangan hintayin ang desisyon ng pangulo, they can endorse on their own...

FGE: Miyembro lang naman kasi sila ng koalisyon sa pagitan ng LP, NPC at iba pang mga koalisyon at partido noong 2013. Marahil sa pananaw nila ibang usapinang kaugnay ng 2016. Ayokong pangunahan ang NPC at ayoko ring magsalita para sa NPC dahil hindi rin ako miyembro ng NPC. Dati miyembro ako pero ngayon hindi na.

QUESTION: Pero sir if ever the NPC decides to support you, malaking tulong yun?

FGE: Sa pulitika ano mang tulong ng sinumang tao, grupo, indibidwal o partido, syempre malaking bagay yun sa sinumang nagnanais kumandidato at ialay ang kanyang sarili sa dambana ng balota.

QUESTION: Sir, yung nakatakda niyong pag-uusap ni P-Noy, para saan yun kung decided na kayong independent if ever?

FGE: Wala pa akong desisyon kaugnay sa 2016. Pagtakbo o hindi man pagtakbo ang sinabi ko lamang ay mananatili akong walang partido at independiente. Ganon din naman ang nangyari noong nagdaang eleksyon kung maalala nyo, independente si Sen. Poe, independiente rin akong tumakbo at inadopt kami ng coalition ng Liberal Party at kabilang doon ang NPC.

QUESTION: So hanggang sa pag-adopt lang kayo open sir? Hindi kayo open dun sa idea na kukunin kayo ng LP?

FGE: Mahirap namang pangunahan yun dahil hindi naman ako niyayayang maging miyembro ng Liberal Party hanggang ngayon. Matagal-tagal na akong miyembro at kasama ng coalition mula pa nga noong nahalal si Pangulong Aquino noong 2010 kaalyado na ako ni Pangulong Aquino at ng administrasyon. Mahirap namang magsalita ang manguna sa anumang usapin kaugnay niyan lalong lalo na sa puntong ito na wala namang imbitasyon.

QUESTION: Pero sir yun nga, open kayo if ever? To any party kung sakaling maging maayos ang usapan?

FGE: Hindi para sa sinumang tao ang tanggihan ang tulong ng sinomang nais tumulong. Siguro magiging kahibangan at kayabangan ang sabihing hindi kailangan ng sinumang nag-iisip tumakbo o tatakbo ang tulong ninoman. Subalit gaya ng nasabi ko, wala pa kami sa puntong meron na kaming pasya.

QUESTION: Kung ieendorso ka ng NPC sir, wala kang balak bumalik?

FGE: Wala. Wala kong balak sumali sa anumang partido. Mananatili akong independent tumakbo man ako o hindi.

QUESTION: Pero sir was there NPC stalwarts talking to you about a possible...

FGE: Who?

QUESTION: NPC sir, officials...

FGE: ...Marami akong nakakausap sa kanila on a regular basis kasi marami akong kaibigan pa sa NPC na hanggang ngayon ay nagkikita kita pa kami. Pero walang pormal pang pasya ang NPC yata at wala pa ring pormal na alok. Kaya mahirap para sa akin din na manguna sa anumang desisyong gagawin ng NPC.

QUESTION: Sir si Danding nakausap niyo?

FGE: minsan ko lang sya nakausap matapos nung kanyang operasyon. Pero hindi namin pinag-usapan ang pulitika.

QUESTION: Sir ano yung informal talks with NPC?

FGE: Wala, informal talks meaning we just talk about anything under the sun when we see each other-- have coffee but not necessarily about 2016 ang pinag-uusapan.

QUESTION: Social talks?

FGE: Basically because I have a lot of friends there and matagal tagal naman akong naging miyembro ng NPC at siyempre pinag-uusapan namin yung mga kaganapan sa bansa, ilang mga tsismis at wala namang pormal na usapan kaugnay sa alok o anumang pag-endorse.

QUESTION: What do you tell them?

FGE: About what?

QUESTION: About Poe and Escudero tandem?

FGE: That we haven't decided. I haven't decided yet and Sen. Poe to my knowledgehas not yet decided also. It will come whether--the decision will come whether to run or not to run but at this point in time wala.

QUESTION: Sir you will wait for the announcement of the president?

FGE: Wait for the announcement before what?

QUESTION: before he will announce his anointed one...

FGE: Hindi ko masagot kasi paano kung ang desisyon ko hindi tatakbo, bago nun or pagkatapos nun pwede ko nang sabihin yun na hindi kailangang hintayin ang pasya o desisyon ninuman, ng anomang partido lalo na kung ang desisyon ay hindi tatakbo.

QUESTION: But if you will run, you will wait for president announcement?

FGE: Depende sa magiging pag-uusap namin. Depende sa mga balakin at nasa isip nya kasi hindi ko alam kung ano ang nasa isip ng pangulo. Ang alam ko lang ay kung ano yung nababasa ko sa pahayagan na sinasabi niya at kino-quote tungkol sa kanya.

QUESTION: Pero sir kakausapin ka niya, does it mean naniniwala siya na mapagpapatuloy mo yung plataporma nya kasi di ba he's looking for someone na magpapatuloy ng ng nasimulan niya?

FGE: Ayokong manggaling sa akin, hayaan mong manggaling sa kanya kung sakali dahil ang sabi lang ay kakausapin niya ako. Hindi pa naman nya sinabi kung tungkol saan. Baka tungkol sa gagawin namin pag hindi na siya presidente o ano gagawin n'ya pag di na siya presidente dahil malapit na rin matapos ang kanyang termino. At hindi ko alam kung ano ang nasa isip niya kaugnay ng paksa ng 2016.

QUESTION: Gaano kabigat yung opinyon ng pangulo sa magiging desisyon ninyo?

FGE: Well malaking factor palagi 'yun, hindi lamang dahil siya ang pangulo ng bansa, hindi lamang sya ang lider ng pinakamalaking partido ng bansa, kundi dahil magkaibigan at malalim at mahaba na rin naman ang pinagdaanan at pinagsamahan namin. So bilang pangulo man o bilang lider ng pinakamalaking partido, higit pa roon, bilang kaibigan may timbang palagi anumang sasabihin niya sa anumang magiging pasya ko.

QUESTION: Sabi ng pangulo sir he wants to preserve the coalition. Is it possible?

FGE: Posible naman palagi, bakit hindi? Ika nga pwede naman mag-aim high, shoot low kesa anman ang ambisyon na tinatarget mo ay napakababa at talagang lalong hindi mo makakamit yung mataas na mithiing nais mong marating. Tama lamang sa pangulo, sa pananaw ko, na sikapin na mabuo yung koalisyon. Yung koalisyong sinuportahan at sumuporta sa mga kandidato noong 2013, yung koalisyon, mas malaki kasi yan kaysa sa 2010 eh. At siguro nais niyang ma-preserve yung koalisyon nung 2013 hanggang 2016.

QUESTION: Ano yung challenge, sir?

FGE: Yung challenge? Nagkaisa lamang naman lahat sa ilalim niya nun noong siya ang kandidato e. Ngayon marami na rin ang nag-aambisyon since patapos na ang kanyang term, marami ang nagbabalak, maraming nag-iisip, maraming nag-aarok kung sila ay tatakbo.Iyo siguro yung pangunahing hamon. Yung dami ng mga taong nagnanais tumakbo sa anumang pwesto sa 2016, pagka-pangulo man o pagka-senador man o anumang pwesto sa local.

QUESTION: Hindi ka naman sir na-despise sa sinabi ni Senator Serge?

FGE: Hindi. Matagal ko nang ginagalang ang ano mang opinyon ni Senator Serge at sinabi naman niya mismo, maski nga raw siya ay hindi daw dapat. So hindi dapat pinepersonal iyon.

QUESTION: Sir do you agree na kaya ni Senator Grace Poe na presidente at siya lang?

FGE: Hindi ako tagapag-payo ni Senator Poe. Hayaan nating si Senator Poe ang sumagot nung kanyang payong binigay. Kung tanungin siguro ako pero hindi pa ako tinatanong ni Senatpr Poe, ang pananaw at tingin ko, hindi para siguro sa isang tao na tanggihan ang anumang tulong na ibigay ninuman lalo na kung ikaw ay magpapasyang tumakbo.

QUESTION: Sir, place yourself in Senator Grace Poe, you are very popular in 2010...

FGE: Do I see myself in Senator Poe? No. Hindi ko pinangarap na mag-bestida hanggang ngayon.

QUESTION: Sa surver sir, as a strong contender.

FGE: I don't think my numbers that time ever reach the numbers of Senator Poe, at this point in time.

QUESTION: Si P-Noy nakausap niyo na?

FGE: Wala pa.

QUESTION: Pero this week?

FGE: Malamang this week. I informed him that I already arrived. I informed his staff actually that I've already arrived, so I don't know. It depends on his schedule and availability. Hindi naman siguro kinakailangang agad-agad iyon. Nasa pangulo yun.

QUESTION: Sir ano ang masasabi niyo sa mga comment kay Grace Poe na kinukwestyon yung citizenship niya, tsaka yung capability niya. Parang wala siyang experience, ambisyosa daw siya...

FGE: (Laughs) Ayaw ko na sigurong patulan tung comment ng isang dating kongresista. Opinyon niya yun, ginagalang ko man, maliwanag na hindi ako sumasang-ayon. Ano mang batikos atbanat kay Senator Poe ngayon, pagpapakita lamang siguro yun na medyo lamang at natatakot ang iba dahil sa kanyang posibleng maging desisyon kaugnay sa kanyang kandidatura. Dahil kung wala naman siguro siyang laban o wala namang siya b numero, wala rin naman sigurong magbibigay ng ganun kalaking pagpapahalaga kabilang na yung residency niya, yung opinyon niya, yung karanasan niya, yung pananaw niya. Hindi naman siguro relevant yun maliban na lamang kung sa tingin nila ay malakas ang laban ni Senator Poe.

QUESTION: Sir, if you will not run, ano yung ite-take mong posisyon or you will campaign lang for Senator Grace Poe?

FGE: I'm an incumbent and sitting senator until 2019.

QUESTION: Yeah but your role for 2016 will be to campaign...

FGE: Depende. Hindi naman... depende. As I said, as a candidate or not as a candidate, whatever decision Senator Poe maybe, as a candidate also or not as a candidate, susuportahan ko ano man ang pasya niya.

QUESTION: Sir, can we get your reaction sa decommissioning ngayon ng 75 members ng MILF?

FGE: Sa pagkaka-alam ko, tinatayang 12,000 hanggang 15,000 ang strength ng MILF. Iyan ang matagal na at madalas nilang sinasabi. 75 firearms against 12,000, wala pang isang porsyento yun. Symbolic ang gunawa nilang pag-turnover ngayon subalit noong hearing ng Senado, naging punto yan ng ilang miyembro ng Senado na dapat pabilisin yung decommissioning. Ang ilan pa nga'y nag-iisip na isama yan sa BBL para maging pormal na kasunduan ang pag-decommission ng mga armas at hindi na kailangang hintayin pa ang eleksyon ng 2016. Dahil ayon yata sa kasunduan ng MILF at OPAPP, matapos pa ang halalan ng 2016 ang full decommissioning. Sa laki ng pondong binibigay natin, marami sigurong nagtatanong, ano ba ang kapalit ng daang bilyong binibigay natin? Kung ang binibigay at tine-turnover pa lamang nila ay kokonting armas, sana mapabilis pa nila ang turnover at decommissioning nang hindi kailangang hintayin ang pagpasa ng BBL o ang eleksyon at halalan ng 2016.

QUESTION: So nakukulangan kayo?

FGE: Symbolic yun pero inamin naman ng OPAPP sa hearing namin na medyo delayed na sila sa decommissioning phase ng kanilang kasunduan. Marami silang binigay na dahilan pero at least nagsimula na at sana magpatuloy, hindi lamang sitenta y singko, sa mga darating na panahon.

QUESTION: Sir, how do we even know na yung nga dine-decommission e yung mga active?

FGE: Actually merong decommissioning commission na tinayo, na 'di lamang mga Filipino, hindi lamang miyembro ng MILF, kasama pati miyembro ng international community ang magmomonitor dapat nito para fair ika nga. Pero nung tinanong ko ang OPAPP, ilan ba talga at ano-ano ba talaga ang klase ng armas na meron sila? Asan ba yung imbentaryo? Dahil baka mamaya yung mga lumang World War II ang sinasauli sa atin. Ayon sa kanila, wala pa nga daw yun at yung decommissioning body, hindi pa rin nakukuha yun.

QUESTION: Sir yun nga, did they ever tell before kung gaano karami?

FGE: Well, meron lamang tayong intelligence report mula sa AFP - na meron silang high-powered firearms at humigit kumulang labindalawang libo ang armado, sa parte at panig ng MILF.

QUESTION: So we just have to take the MILF's words for it na ito na lahat 'yon?

FGE: Yan yung trabaho ng decommissioning body, hindi ko rin kilala kung sinu-sino sila. Hiniling namin sa komite ng senado na isumite sa amin 'yong mga pangalan para makita [kung] mapagkakatiwalaan ba ito, talaga bang 'yong trabaho nila gagawin nila, para matiyak na 'yong mga armas ay talagang ma-sauli, o may mga armas pa rin silang pwede na itago. Kasi magulo 'yong sagot nila sa'min. Sabi nila, e pwede naman daw hindi isoli basta kumuha ng lisensya. Sabi ko, magkaiba yun.

QUESTION: 'Di ba parang dehado naman ata 'yong gobyerno dyan kasi wala namang, I mean, how do we know?

FGE: Mula't mula naman talaga dehado tayo e. Sa lahat ng kasunduang pinasukan ng OPAPP dehado talaga ang ating bansa, ang ating pamahalaan. Subalit, sa ngalan ng kapayapaan, sige, binibigyan namin ng puwang. Mahirap man, lubak-lubak man, medyo dehado man sa mga pinasukang kasunduan, siguro trabaho nating lahat na paubrahin ito at pabilisin yung decommissioning dahil sa totoo lang, wala akong nakikitang kinalaman ng mga armas nila sa gaganaping halal na halalan sa 2016. Bakit pagkatapos pa ng halalan isu-surrender yung mga armas? Wala naman koneksyon ang armas sa halalan dapat, hindi ba?

QUESTION: Pero Sir, masasabi niyo po bang malaking step ito para mapabilis man lang 'yong BBL sa Senado?

FGE: Hindi naman namin layuning pabilisin ang BBL, OPAPP lang naman ang nagmamadali diyan sa BBL na 'yan. Pagkatapos nilang hindi gawin yung trabaho nilang konsultahin yung mga ahensya ng gobyerno, local government units at tiyaking hindi nagbabanggaan 'yong probisyon, e kailangan pong gawin ng senado yung trabahong hindi nila ginampanan. Nakita naman 'yon ng senado - against at tumututol ang BIR at Department of Finance sa ibang probisyon ng BBL na ginawa ng OPAPP. Bakit ganon, 'di ba sila nagkausap? Against din ang CHED at ilan pang mga ahensya ng pamahalaan sa ilang probisyon ng BBL. Dapat sana no'ng nadala sa'min ang BBL, tapos na lahat yan 'di ba? Plantsado na yon. Pero dahil hindi 'yon nagawa ng OPAPP sa pagmamadali siguro nila, kinailangan pang gawin ng Senado na gawin 'yon isa-isa sa iba't ibang ahensya ng pamahalaan.

QUESTION: When do you see the BBL being passed by the senate?

FGE: By the senate, probably by August or Sept... we will resume by July probably by September mapapasa yan ng senado. Siguro tinatayang mapapasa din ng Kongreso 'yan sa Agosto. Tapos magpupulong ang Senado at Kongreso sa bicam. Dahil tulad ng sinabi ko no'n, mukhang malayo ang magiging agwat ng bersyon ng Senado at bersyon ng Kongreso.

QUESTION: Hindi ba lalong mas magtatagal 'yon?

FGE: Posible, magpo-provision by provision sila.

QUESTION: 'Yon yung ginawa ng dalawang chambers in that chamber.

FGE: Essentially that will be the third chamber, if ever. Tama ka.

QUESTION: Sir, September, lahat na 'yon?

FGE: September sinabi 'yon.

QUESTION: Yeah, exactly. Pero tapos na kayo sa plenary no'n?

FGE: Yes.

QUESTION: Ganon karami yung contention ng bawat senador?

FGE: Malamang. Siguro supisyente at sapat na siguro 'yon. Dahil maraming mga senador na hindi nakalahok sa committee deliberations, e. At ang balak ata nila e lumahok na lang sa plenary debates. Kung mapapansin niyo ilan lamang 'yong nakililahok naman, ilan lang kami sa komite. So 'yong iba siguro 'yong plano nila sa plenary na lang sila magtatanong.

QUESTION: And you think magtatagal pa pag nag-reconcile na?

FGE: Depende sa kanila. Depende kung ga'no katitindi ang posisyon nila, kung ga'no nila tatayuan yung bersyon na pinasa nila. Sa parte ng Senado, as usual, 'yong pinasang bersyon, siyempre yung instructions ng Senado sa'ming bicam representatives, ipaglaban ang bersyon ng senado, gayun din sa kamara. So hindi ko alam hanggang saan sila hahantong 'don.

QUESTION: Sir 'di ba wala na do'n 'yong opt-in provision?

FGE: Wala pa 'yong bersyon si Senator Marcos pero malamang... wala na 'yon don. Depende rin sa bersyong ilalabas ni Senator Marcos kung hahaba ang debate sa plenaryo o hindi. Dahil kung karamihan ng mga objectionable points na-address na ni Senator Marcos sa kanyang bersyon, baka mapaikli, at mapadali ang deliberasyon ng Senado sa plenaryo.

QUESTION: The Senate President, parang mga fifteen session days na in-argue yung past na free daw yung sa calendar.

FGE: It may... In fact it may even be less as I said depending on the version of Senator Marcos. Based on what I've been hearing on Senator Marcos, he intends to address most if not all of the issues against the BBL. So kung yan yung bersiyon na ilalabas niya, marahil ay paglilinaw na lamang ang kinakailangan mula sa iba pang miyembro at kawani ng Senado.

QUESTION: Sir is it fair to demand na I fast track yung decommissioning if the government is not frequent... (inaudible)

FGE: Patapos na ang BBL. Billion na ang ibibigay sa kanila matapos mapasa ito. Ang symbolic turnover ay wala pang kalahati ng isang porsiyento. Siguro tama naman na umusad na rin yun nang mas mabilis. Kaysa sa nakikita nating usad pagong kaugnay ng decommissioning.

QUESTION: Sir it's not in the front that the region is intended... (inaudible)

FGE: Hindi naman talaga eh. At maliwanag naman sa usapan 'yun. OPAPP can never bind Congress. OPAPP can never bind the Supreme Court. At tinitiyak lang naman ng Kongreso lalo na ng Senado na ang ipapasa namin ay tatalima sa Konstitusyon. Kaysa naman mapadpad na naman tayo sa naging problema sa MOA AD na matapos mapasinayaan, matapos mapirmahan, idedeklara namang unconstitutional so back to square one na naman tayo.

QUESTION: Sir as having said that decommissioning was very big step in gaining confidence, do you believe na this is a step towards regaining that trust again?

FGE: Definitely. Definitely. Gaining confidence of the government, of Congress and of the people. Importanteng yugto at bahagi yun gaya nga ng sabi ko dahil nga sa pagkukulang na ginawa ng OPAPP dahil nga sa pagkumbinsi sa sambayanan, pagkonsulta sa lahat ng stakeholders sa kasunduang papasukan nila. At magandang hakbang ito bagaman symbolic. Sana hindi ito ang huli at sa lalong madaling panahon magpatuloy in bigger volumes yung pag-turnover at pag decommission ng mga armas.

QUESTION: Sir may pinapatanong lang po. May ano na ba, plans for a second wedding na kasama naman 'yung parents ni Heart? (laughs)

FGE: (Laughs) Segue talaga?

QUESTION: Showbiz. Showbiz eh. Second wedding na kasama...

FGE: Hindi naman second wedding. Konting kainan lang sana, salu-salo. Renewal, para lamang merong picture, may picture kasama yung kaniyang mga magulang. Iyon lamang naman yung gusto ni Heart.

QUESTION: Sir Kailan ninyo gagawin iyan?

FGE: E di siyempre parehong petsa din. Renewal nga eh.

QUESTION: Ah ganun ba iyon?

FGE: 'Di ba? Alangan namang ibang date.

QUESTION: Ah. So next year

FGE: Eh paano kung ibang date edi hindi na. Ikaw naman oh kaya nga anniversary 'yun eh. Nagmamarunong nga, oo nga (Laughs)

QUESTION: Bakit ba Sir. Malamang next year na 'yun.

FGE: Malamang sa parehong petsa pa rin. Next year.

QUESTION: Sir may...Sir so okay na okay na talaga kayo nung parents ni Heart?

FGE: Oo naman. Oo naman.

QUESTION: Sir may lumabas na...

FGE: Parang ayaw mo.

QUESTION: (Laughs) Sir may lumabas lang na balita na you're planning din to have a baby din next year. Tama ba? Sorry ah.

FGE: Next year pa. Ang balak namin next year pa kung saka-sakali. Next year kami magta-try.

QUESTION: Eto ieere 'to Sir. Ieere.

FGE: (Laughs)

QUESTION: More than MILF. More than the politics.

FGE: (Laughs)

QUESTION: Okay.

FGE: Okay na?

QUESTION: Sir itatanong ko lang. Sir yung kay PNoy na meeting tama ba kaya kayo makikipag meet dahil... Sir kasi si Senator Grace parang kahit nag-meet sila ni PNoy, parang ang stand daw talaga niya independent siya. Yun yung parang sabi niya sa, report ko. Kayo sir would you stand by, willing kayong maging LP, makikipagmeet?

FGE: Mananatili akong independent. Independent naman ako ngayon. Ayaw kong sumagot ng oo o hindi, dahil ni wala namang alok eh. Parang nakakahiya na o-oo ako hindi naman ako inaalok. Hintayin ko na muna kung ano ang sasabihin niya. Kung mag-tatanong man lang siya o hindi? Dahil gaya ng sabi ko, madalas pag-nagkikita't nag-uusap kami, maikli lamang na panahon naman yung nagugugol sa trabaho, mas madalas kwentuhan lamang.

QUESTION: Sir, is that sound political logic if you're going, if ever you mount a national campaign? Tapos independent ka for that position, for a very high position. Parang if you go by history parang wala pang nananalong walang partido na independent for those two positions?

FGE: Ibalik ko sa'yo, noong tumakbo si Pangulong Estrada, noong tumakbo si Pangulong Aquino, Cory Aquino, ilan lang ba ang miyembro ng partido niya? Hindi naman sapat yun para sabihing kaya nilang mangampanya sa buong bansa. Noong tumakbo si Pangulong Ramos, sino lang ba at ilan lang ba ang LAKAS noon? Noong tumakbo...

QUESTION: Pero nag put-up siya ng sarili niyang partido.

FGE: Pero ilan yung tao doon? If you remember, sino ba ang miyembro ng LAKAS noon? In fact, bagong gawa lang yung LAKAS-TAO noon eh. Nung tumakbo si Senator, ah si President Estrada, yung LAMMP niya sila-sila din lang naman iyon mga 2 o 3 Congressman lamang. Yung tumakbo si FPJ konti lang din kami. Ano yung partido niya? KNP. Yung KNP konti lang din naman kami noon. Yung tumakbo si Pangulong Arroyo, yung kanyang KAMPI, mga 2 o 3 lang din naman ang miyembro nun. Noong tumakbo si Pangulong Aquino, kulang-kulang 21 o 22 ang miyembro ng Liberal Party noon, na lumobo na lamang naman sa 100 noong siya ay naging Pangulo na. So, kung tutuusin mo, may partido nga, may pangalan at titulo at pamagat ng partido, subalit, in terms of warm bodies nung partido na kinabilangan nung tumakbo't nanalo wala naman.

QUESTION: So, sir, coalition is the way to go?

FGE: Again, again.

QUESTION: Coalition is the way to go, independent candidates supported by...

FGE: Hindi ko alam. Wala pa kaming pasya kaugnay nun. Pero sinasabi ko lamang noong nagdaang kasaysayan na hindi totoo yung sinasabing kailangan ng partido at partido yung nagdala. Ang nagdala kay Pangulong Aquino noong nagdaang eleksyon, hindi naman siguro pwedeng bitbitin ng 21 o 25 Liberal Party yung kanyang pagka-panalo last 2010. Maraming kababayan natin, iba'tibang grupo, iba'tibang tao, indibidwal na botante ang nagdala sa kanya, sa kanyang kinaroroonan ngayon. At hindi pwedeng sabihin o angkinin lamang ng iisang partido yan.

QUESTION: So, you don't need them?

FGE: Ikaw naman naglalagay ka na naman ng...

(Laughs)

FGE: It's not a question of not needing. Kailangan ng sinumang tatakbo ang suporta ng sinuman? Pero ang sinasabi ko ang pagiging miyembro at pagiging bahagi ng isang partido, nasabi ko na yun minsan, dapat ang partido ng sinumang tatakbong pangulo, Ikalawang pangulo, Pilipinas na dapat ang pangalan nun at Pilipino dapat yung mga kapartido niya. Para wala siyang ano, ano yun? Walang kinikilingan, walang pinoprotektahan, wala siyang tinititigan, wala siyang tinitingnan. Pantay dapat ang pagtrato niya. Dahil sa mataas na posisyong yan, dapat magsilbi siya bilang Pangulo ng kapartido at hindi kapartido niya ng bumoto at hindi bumoto sa kanya.

QUESTION: Sir, sarado na kayo sa pagiging, parang pagiging member ng kahit anong partido? But you're open to support, ganon na lang sir?

FGE: Hindi pa ako kandidato para sabihing open to support. Parang...

QUESTION: Just in case...

FGE: Mahirap yun. Ayaw kong magsalita ng ganon.

QUESTION: But you will not be a member of any party ever again?

FGE: Wala akong balak sumali sa anumang partido.

QUESTION: Kelan kayo last na nag-usap ni Pangulo?

FGE: Tagal na.

QUESTION: Kahit text?

FGE: Siguro bago nung kasal ko, o after nung kasal? Sorry, after nung kasal.

QUESTION: Kahit text sir hindi kayo...

FGE: After nung kasal. Text, tawag, pero hindi namin pinag-usapan ang 2016.

QUESTION: Sir, yung voters sir ang nagdadala talaga on the candidates?

FGE: At the end of the day, it's the voters. One person, one vote. Kahit na presidente ka ng partido, kahit na bilyonaryo ka, kahit na ordinaryong botante ka lang, teacher man, o tricycle driver, tigi-tigisa lang tayo ng boto pagdating ng eleksyon. At basta nabibilang iyon, pantay-pantay lang din naman ang bigat nating lahat.

QUESTION: Hindi na kailangan ng machinery sir o iba na ang machinery?

FGE: Hindi na kailangan ng machinery. Anong ibig sabihin mo?

QUESTION: The machinery, it's political party, it's preparation for...

FGE: Well, iyon ang naging magandang nangyari sa automation. With automation at yung magandang papel na ginagampanan ng PPCRV. Yung trabahon naman nila pangalagaan ang boto ng lahat ng kandidato. Wala silang kinakampihan. Kung sinumang watcher o mekanismo ng sinumang kandidato, dino-doble lamang naman yung ginagawa ng PPCRV. Pero mataas ang tiwala at maganda yung naging record ng PPCRV kaugnay sa pagpapangalaga at pagpoproteka ng boto ng sinumang kandidato, walang pinipili.

QUESTION: In terms of presence on the ground sir, yung mga kaibigan ng machinery niyo?

FGE: Kanya-kanyang paraan yan ng pangangampanya siguro? Mas kailangan siguro yan sa lokal kesa sa national. Walang sinumang kandidato ang kayang bisitahin ang 42,000 barangay sa buong Pilipinas. Walang sinumang kandidato ang kayang maglagay ng tao sa 42,000 barangay sa Pilipinas. Wala pa sigurong nakagawa nun sa kasaysayan din ng halalan.

QUESTION: Yung sa ARMM. Yung sabi ni Marcos na if ever... (inaudible)

FGE: ARMM. Hair splitting lang naman iyon eh. Kasi amending ARMM or repelling ARMM for BBL to take the place of ARMM, it's the same thing. Nag-papasa parin tayo ng batas para pumalit doon sa kasalukuyang ARMM. Whether as a form of amendment or by way of repelling the ARMM.

QUESTION: But this early do you see na magiging madugo yung Bi-Cam?

FGE: Hindi naman madugo. Pero malamang magkalayo talaga yung, mag-kalayo talaga yung bersyon. Dahil kokonti lang halos yung binago, base sa committee level, yung binago ng House committee level wala pa naman sila sa plenaryo. At hindi nagkakausap yata yung dalawang panel sa ngayon. Nagpapasa muna siya ng kanya-kanyang bersyon. Maski nga siguro title mag-kaiba yan malamang.

QUESTION: Sir, ano ang alternative ng government tsaka MILF kung hindi na pass yung BBL?

FGE: I think it will pass.I think it will pass. But definitely not in the shapes, size, color, and form that OPAPP and the MILF agreed on in the bill.