Transcript of DZRH interview
May Bagong Pag-asa (8:00am-9:00am)
01/10/2016 Saturday
Cesar Chavez (8:00am)

Panayam kay Senador JV Ejercito

Q: Good morning Senator JV.

Ejercito: Good morning din, Cesar, at sa mga nakikinig sa inyo.

Q: Sir, mula Antipolo hanggang dito, ay nag-bike ka lang? Inabot ka ba ng ilang oras? May oras ba o hindi?

Ejercito: Wala naman, almost one hour. May kalayuan na rin at medyo traffic na din.

Q: Ang daan mo na niyan Marcos highway, tapos nag-C5 ka ba o nag-EDSA na?

Ejercito: Marcos Highway tapos umakyat ako ng papuntang Boni Serrano, papuntang White Plains tapos EDSA na.

Q: Hindi ba nakakatakot mag-drive sa Metro Manila, sabagay Sabado ngayon, pero hindi ho ba nakakatakot?

Ejercito: Medyo iba. Sabi nga nila, hindi ba kung makapag-maneho ka rito sa Metro Manila ay kahit saang sulok ng mundo ay puwede kang magmaneho. Kasi ganyan, siguro alam mo naman dito grabe angtrapik, siguro yung nakakadagdag pa rito yung talagang medyo may kawalan ng disiplina ng ilang drivers, yung swerving ng swerving, nagka-counterflow na ang sama na nga ng sitwasyon ng traffic, lalo pang nakakadagdag ang mga ito, lalo na yung mga nagka-counterflow, hindi nila alam lahat tayo ay nababara.

Q: Sir, biker ho kayo, pupumunta kayo ng Tagaytay, kung saang-saan probinsya nagmomotor, mula noong bata kayo hanggang ngayon, tumaas na ang disiplina ng mga motorista? Mayroon na ba silang paggalang sa mga siklista o bikers?

Ejercito: Yun ang sigurong dapat nating tutukan, kasi Cesar, kung papansinin mo yung mga statistics, yung aksidente involving motorbikes, iyan ang pinakamarami.

Q: Nagiging number one cause of death na yata iyan. Dati atake sa puso. Ngayon vehicular accidents na.

Ejercito: Totoo po iyan. Kasi ang problema diyan, dapat siguro ang LTO, yung ating pagbibigay ng lisensya, dapat mayroon talagang actual, may testing at mayroong education, yung driver's education. Napakadaling bumili ng motor, napakadaling bumili ngayon ng kotse, na ganoon-ganoon na lamang, kahit na sino sasakay sa motor, akala nila bisekleta yung dala nila, singit ng singit, so dapat talaga matuto din tayo ng disiplina.

Q: Dalawa iyan Senator. Yung biker o kaya yung mga katulad ninyo, and at the same time yung mga nagdadala ng kotse. Kung minsan problema yung kotse, kung minsan yung mga nagdadala rin ng motor na walang disiplina, singit ng singit.

Ejercito: Totoo iyan. Maganda kasi kugn dati ka nang... kung matagal ka nang nagmamaneho, alam mo yung mga ano, alam mo more or less yung traffic rules, regulations. Kaya kung nag-motor ka, medyo alam mo naman. Kaya ang dapat sigurong turuan yung mga bagong nabigyan ng lisensya, lalo na yung mga motorcycles. Hindi naman sila inaano kung pareho tayo, magkakabaro tayo pero dapat konting disiplina, kasi minsan motor ka na nga, sinisingitan ka pa, ginigitgit ka pa.

Q: Actually Senator, yun ang tanong ko. Yung prinsipyong share the road, halimbawa, nasa harapan ang sasakyan mo, naka-kotse ka, halimbawa, Vios ka, nasa harapan mo isang motor, dapat ituturing mo yung motor na yun na isang vehicle din na katulad mo, and therefore yung space sa kaliwa at kanan huwag mo nang agawin pa. Tama ba yun?

Ejercito: Tama iyon. Dapat ang motor ay isang vehicle din, pero parang hindi rin alam ng ibang motorista...

Q: Sisingitan niya sa kaliwa o sa kanan, parang itinataboy. 'Oy motor, tumabi ka, tumabi ka.'

Ejercito: Nabu-bully.

Q: Iyan ang problema natin siguro.

Ejercito: Alam mo Cesar, pag-uusapan naman natin ngayong umagang ito ay tungkol sa lumalalang traffic, although talagang yung problema natin ay yung sheer volume, yung parami na ng parami talaga ang vehicles. Ang dami nang vehicles pero hindi rin nakakatulong yung kawalan ng disiplina. Alam mo minsan, manggaling lang ako sa opisina, may driver na ako ngayon dahil talagang hindi mo na kakayanin, magtatrabaho ka biglang makikita mo na lang talaga yung iba na ikaw ay nakapila ng maayos, bigla na lang magka-counterflow sila. Sisimulan ng isa, magsusunuran lahat, magbabara na ngayon yung kabilang lane, so talagang lumalala ang traffic, kumbaga lumalala pa dahil sa kakulangan ng disiplina.

Q: Halimbawa Senator JV, may meeting ako sa Ortigas Avenue, malapit sa Greenhills kahapon ng 1: 30 in the afternoon, tapos ako nandito sa Makati area, sabi ko doon sa driver, may dala nga akong sasakyan tapos may isang driver ako na naghihintay doon. Sabi ko doon driver alalayan mo ako dahil kapag hindi nagbago ang trapiko, aakyat ako ng MRT, hahanap ako ng parking, hintayin mo na lang ako sa may SM Megamall. So binabantayan ko yun, bababa ako sa Makati, magpa-park ako doon. Yun na yung kailangang maging creative ka na, dalawang oras ang pinag-uusapan, muntik pa akong ma-late, Senator JV. Araw ng Biyernes at tanghali yun, hindi yun rush hour ng hapon, rush hour ng umaga. Dito sa Metro Manila, wala na pong rush hour ano?

Ejercito: Wala na. Wala nang pinipiling oras, wala na ring pinipiling araw. Wala nang Sabado at Linggo halos, although yung Sunday mayroon, relatively light, pero minsan-minsan may traffic pa rin. Pero alam mo, pursigido rito ngayon, sabi ko nga, ang daming problema ng bansa ngayon although very exciting ngayon ang Kongreso, very exciting ang Senado, pero ako ayoko nang makihalo doon. Sa tingin ko mas kailangan nating tutukan yung mga pang-araw-araw na problema na ating kinakaharap, lalo na itong traffic, or siguro napag-usapan niyo kanina ni Sec. Gary yung tungkol sa investments. Ang tingin ko, ang pinaka-main problem natin is yung kahinaan natin sa imprastaktura. Iyan ang primary consideration ng mga potential foreign investors sa ating bansa na although, sabihin na natin si Pangulong Aquino, kahit ako ay nasa oposisyon noon, yung kanyang ginawa para sa imahe ng ating bansa ay napaganda niya talaga ang imahe ng ating bansa. Kaya lang, bakit maganda na ang tingin sa atin, tumaas na ang mga ratings, but the investors still choose to look the other way. Sa ASEAN na lang, magugulat ka, dapat top five automatically ang Pilipinas, pero ano ba ang top five, Singapore, Malaysia, Thailand, Indonesia, pang-lima dapat tayo, ang Pilipinas. Pero ngayon, halos pantay na, kung hindi ako nagkakamali baka lumamang na ng kaunti ang Vietnam sa atin. So ang tingin ko hindi ang bibig ni Pangulong Duterte ang problema, iyan ang kritiko sa kanya, pero yung imprastraktura natin, kasama na diyan yung railway system, mass transit system, airports, ports at lalong-lalo na yung power generation Cesar. Yung napakataas at napakamahal na presyo ng kuryente ay talagang nakaka-turn off.

Q: Energy, infrastructure. Alright. Ang topic natin ngayong umagang ito ay patungkol sa traffic at kung ano ang ginagawa ng Senado. Senator JC, ano ang inisyatiba ngayon sa Senado, halimbawa sa panig po ninyo para matulungan natin ang ating mga kababayan na magkaroon naman ng lunas yung matinding traffic sa Metro Manila. Anong mga panukalang batas ang pending ngayon na kayo ang principal author o kayo ang nangunguna sa mga sponsors?

Ejercito: Mabuti at natanong mo rin iyan, ako ang isa sa mga, dalawa kami ni Senator Drilon na naunang nag-file nito, yung emergency powers to be granted to the President to address the transport crisis. Siguro, marami naman sa atin, kahit sino sa atin ay naiba na yung buhay, naiba na yugn lifestyle natin dahil sa matinding trapiko, so iyan ang isa sa mga pangunahing panukala na aking fi-nile noong 16th Congress, pagbukas pa lang, dahil sa tingin ko, very urgent na ito. Just to give you an idea, hindi mag-iimprove, hindi gaganda ang daloy ng trapiko in the next two to three years kung hindi pa tayo kikilos. In fact, this will worsen, kung hindi tayo kikilos kaagad. For example, ang vehicle sales, according to the Car Assemblers and Manufacturers of the Philippines, o CAMPI, is about twenty-five thousand, minsan hanggang thirty thousand a month ang binebenta nilang bago...

Q: Bago? Sa Metro Manila?

Ejercito: No, buong Pilipinas. I would say sixty percent of that is in Metro Manila.

Q: Twenty-five thousand to thirty thousand ang binibili sa Pilipinas. Ganoon karami.

Ejercito: Yes Cesar.

Q: Hindi naman ganoon karami ang kalsadang nagagawa natin at wala rin tayong mga bagong railway.

Ejercito: Tama yun. Kung gagawin mong isang taon iyan, imu-multiply mo, that's about three hundred thousand new vehicles added to our roads every year. At sa tatlong taon, aabot na halos ng isang milyon iyan.

Q: Three hundred thousand every year.

Ejercito: In three and a half years, one million iyan. At ang nadadagdag sa ating road networks is about only four percent a year. Talagang pag hindi pa tayo kumilos, in the next two to three years, talagang hindi na tayo aandar. Magiging giant parking lot na talaga ang buong EDSA the whole day at hindi na yung rush hour lang. Matagal ko na ding minumungkahi, alam mo naman ito, matagal na tayong nakikipag-kuwentuhan sa iyo na ang talagang susi rito ay railway system, wala nang iba. Sabi ko nga, sa dinami-dami ng... volume na ang problema, hindi ito traffic enforcement, it's really the volume. So ang sa akin, total kahit saang bansa na tayong dalawa ay bumibiyahe, kahit saang bans aka pumunta, talagang ang railway system nila serves as the backbone of the economy, hindi lang ito mass transit, yung transport of goods, kanila ring ginagamit ang railway system. So ako, total, sana maipasa na natin itong emergency powers para sa President not for anything but kinakailangan na nating kumilos, sa tingin ko we are fifteen to twenty years behind schedule dito sa ating railway system dahil napabayaan.

Q: Yung ating mga nakikinig ngayon, lalo na sa mga taga Metro Manila, alam ho ninyo, yung pinag-uusapan natin, Metro Manila, pero may impact ho sa inyo sa DZRH Naga sapagkat yung Naga City, in the next twenty or thirty years from now ay magiging katulad ng Metro Manila. Yung Dagupan, Iloilo, Cebu, Davao, Zamboanga, General Santos, kung saan tayo may spaces ngayon, kayo ho ay in the next twenty to forty years from now, ay magiging katulad kayo ng Metro Manila, kaya yung lessons dapat ng Metro Manila ay pinag-aaralan na ng mga future mega cities outside Metro Manila para napi-prevent na, lalong-lalo na sa planning. Halimbawa, Senator JV, yung binabanggit natin na in terms of land area and population ang kapareho ng Metro Manila ay ang South Korea, at Jakarta. Tayo ho ay 630 square kilometers dito ho sa Metro Manila. Ang South Korea at Jakarta ay halos ganoon din po, 600 to 650 square kilometers ang land area. The population is the same, tayo ay nasa 12 million, sila ay nasa 10 million, nasa 11 million. Pero ito ang pagkakaiba, Senator JV. Ito'y pinag-aralan ko noong ako ay deputy administrator ng LRT from 2004 to 2010. Alam ho ba ninyo na ang railway network sa Metro Manila ay 73 kilometers lang? Combination iyan ng LRT 1, LRT 2, MRT 3 at PNR. Sa loob ng Metro Manila, 73 lang. Sa South Korea, ang railway system nila ay umaabot halos ng 2000 to 2,500. Ganoon karami. At ang pinag-uusapan natin ay sampu hanggang dalawampung linya. Sa Pilipinas, tatlong maiikling linya lamang, isama mo pa ang PNR. Ganoon din sa Jakarta, so makikita mo Senator pagdating sa railway. Pangalawa, road networks. Ang road networks natin sa Metro Manila ay nasa 5,000 kilometers, samantalang sa kanila 5,000 to 6,000 kilometers. Mukhang natutumbok mo Senator JV ang problema natin ay ang infrastructure at pag sinabing infra, railway system at road network system sa ating bansa.

Ejercito: Tama ka Cesar, maganda nabanggit mo yung bansang Korea, saka yung Indonesia, isama na natin yung Thailand, at Jakarta na halos more or less pareho sa atin ang problema ng mga developing nations. A few years ago, even 10 to 15 years ago, ang Thailand two to three hours ang traffic sa Bangkok, normal di ba? Sa Jakarta ganoon din. Pero sila ay nag-invest massively sa imprastraktura lalo na sa railway system.

Q: Sa railway at saka sa kalsada. Malalaki at malalawak na kalsada.

Ejercito: Opo. Grabe, nanggaling ako sa Bangkok, sa Thailand noong isang taon, nakikita ko yung isang skyway nila mahigit dalawang oras kaming tumatakbo na napakabilis, ang lapad-lapad at tuloy-tuloy. Buti na lang nandiyan ka, galing ka na rin sa LRT, alam mo kung gaano kaimportante ang mass transit sa isang bansa. Ang problema sa ating bansa, mukhang ang ginaya natin yung LA model, na lahat naka-kotse, pati mga goods naka-truck. Our projects, through the years, ang gobyerno natin through the years have concentrated on projects on how to move cars. Highways, mga flyover, skyways, ang orientation ng ating gobyerno kung paano nila mapapabilis ang daloy ng kotse, hindi ba? Hindi yung kung paano ma-move ang tao at goods, hindi po ba?

Q: Pakiramdaman niyo ho, may binanggit si Sen. JV noong na siya ay nasa Bangkok, Metro Bangko ay iyong parang tuloy-tuloy halos, freeway ang tawag nila, ang haba uninterrupted ganyan din ho ang Shanghai at ang maraming lugar. Dito sa Pilipinas walang ganyan. Makakaramdam lang tayo ng ganyan Sen. JV alam niyo kung kailan? Kapag tayo ay nasa NLEX papunta ng Subic iyon lang iyong mga daan, tapos yung papuntang Baguio.

Ejercito: Saka kapag may laban si Manny Pacquiao. Banggitin ko na din siguro na, ang talagang nabanggit ko kanina, naging orientation ng ating bansa, nang ating gobyerno iyon nga naging car-oriented tayo nakalimutan talaga natin ang railway system, nakakalungkot lalo na ikaw taga Bicol ka. Alam mo ang daming benepisyo ng railway system, hindi lang traffic ang maso-solve nito. It will spread out development, hindi lang Metro Manila hindi lang Davao, hindi lang Cebu, ngayon, everybody concentrating on Metro Manila diba? Lahat pumupunta, nagga-gravitate sa Manila.

Q: Pati yung pera ng national government napupunta dito, dahil imbes na ginagamit sa Zamboanga, sa Gen. Santos, sa Cagayan de Oro, sa lahat ng mga 175 station ng Manila Broadcasting Company, imbes na ma-spread doon, gumagawa kayo ngayon, sa Senado napipilitan kayo na maglagay ng pondo, flyover, panibagong viaduct, tulay sa Metro Manila para lang ma-solve ang traffic. Ito ay problema sa planning system.

Ejercito: Ang nakakalungkot probably it has to do in our political system iyong three-year term, six-year term, tapos one term lang ang Presidente may limitations...

Q: Tama iyon.

Ejercito: May sub-limitation.

Q: Problema talaga iyon no?

Ejercito: Ok naman iyon, para magandang intent para wala ng rason

Q: Hindi kaya siguro, pero ang three years na election cycle sa local mukhang may problema Sen. JV?

Ejercito: A, maikli talaga masyadong maikli iyon halos wala kang magagawa, ang tingin ko lang, ang problema ng ating bansa, ang problema ng ating gobyerno wala tayong long-term plan, wala tayong blueprint, wala tayong road map na sinusunod. Kung sino ang maupo mapa-Presidente, mapa-gobernor, mapa-mayor, ang iniisip lang niya ay ang termino niya kung ano iyong legacy na maiiwan niya at maaalala siya sa termino niya. So kung ano man ang sinimulan ng nakaraang administrasyon, kahit na ito ay makakatulong sa ating bansa, sabihin na natin ang north rail, south rail, panahon pa ni President Erap pa iyan. Yung Clark airport, iyan ang dapat na magiging mga key infras, Subic, yung north rail, south rail, hanggang ngayon, three years after, pinag-uusapan pa rin natin plano pa rin. Yun ang problema natin, sa tingin ko. Because of the political system, wala tayong blueprint, wala tayong roadmap na sinusunod at kahit maganda minsan ang proyekto, kapag sinimulan ng nakaraang administrasyon, nakakalungkot, kasi minsan kaysa ituloy o tanggalan lang ng pangalan, ipinatitigil pa ito.

Q: Isang example Senator JV, as early as 2008, gumawa tayo ng LRTA 2020 development plan, 2008. Noong LRTA 2020 plan, launching pad lang yung 2020, it's not really the end of the plan. Ano ang nakalagay doon, Senator JV? Dito sa Metro Manila, may 20 lines ka, 20 lines na not necessarily funded by the government sapagkat ang konsepto dapat ng railway, natumbok ho ni Senator JV yung problema natin ay infrastructure at ang isang infra dito ay ang railway. Yung 20 lines sa Metro Manila, halimbawa, yung Blumentritt-A. Bonifacio hanggang doon sa Quirino Avenue papunta ng Novaliches, that's one line. Ang konsepto dapat ng railway system, bawat istasyon is a commercial complex and inter-modal. Nandoon na yung parking na galing sa probinsya o sa ibang lugar para hindi na pupunta yung mga sasakyan sa ibang lugar. Ilabas mo iyan halimbawa sa Luzon, Visayas at Mindanao, bawat istasyon is an industrial and commercial complex.

Ejercito: Prime development.

Q: Dapat nag-iinvest ang gobyerno doon dahil yung local economy in the process as a consequence ay nagde-develop din.

Ejercito: Totoo iyan. Ako nga, tingin ko, although ngayon ay iminumiungkahi ng ating Pangulo at ng administrasyon ang Federalism para nga ang lahat ay ma-spread out. Pero alam mo, ako ang tingin ko, kung mayroon lang tayong railway system, baka hindi na kailangan ng Federalism. Kasi magi-spread out na ang development. For example, ang Bicol. One of the poorest provinces. Alam mo, ako'y nagtataka noong ilang beses akong dumadalaw sa Bicol, paano magiging mahirap ang Bicol, napakaganda ang tanawin, nandiyan ang bulkang Mayon...

Q: Geothermal plant.

Ejercito: Andiyan yung geothermal plant. Pero yung ganda ng tanawin, ito gawa ng Diyos ito. Talagang kulang lang sa imprastraktura. Ang Bicol, ang lupa napakayaman, hindi ho ba?

Q: Senator, alam mo ba ang isang frustration sa Bicol?

Ejercito: Ano?

Q: We produce many Senators than development. Marami kaming Senador doon, Roco, Tatad, ang dami, Trillanes, Honasan, Escudero, napakarami, Senator.

Ejercito: But I think, hindi mahirap sa likas na kayamanan ang Bicol, napakayaman, in fact.

Q: Ang problema is infrastructure. Hindi nag-invest doon.

Ejercito: Yes. At noong natigil yung PNR line, noong napabayaan, lalong naiwanan. Kumbaga para kang isang napakalayo at liblib ka na nga na pook, naputol pa yung pinaka main, kumbaga yung main umbilical cord kung tutuusin sa ekonomiya. Sa tingin ko iyan ang isa sa mga problema. Paano mo namang iisipin na mahirap ang Bicol, napakayaman sa likas na kayamanan, pero it' one of the poorest province because it has been isolated because of the lack of infrastructure. Pero kung hindi naputol ang PNR line na iyan, in fact kung naidevelop pa ito at na-modernize, I don't think Bicol will be one of the poorest provinces.

Q: May mga pag-aaral Senator JV na mukhang sinadya yun noon, yung economic policy at that time, noong mga nakaraang panahon sapagkat ang dinevelop nila ay yung south road para lagyan ng mga second hand na mga bus mula sa Japan. Mukhang ganoon ang naging, tapos yung mga pautang ng International Monetary Fund at World Bank, ay para maglagay ng mga bagong kalsada para dalhin doon yung mga second hand na bus na nanggaling sa Japan.

Ejercito: Alam mo, napapailing na lang ako sa pakikinig sa iyo. Marami sa ating problema ay self-inflicted, marami sa ating problema, kagagawan din ng ating gobyerno, katulad ng nabanggit mo, nakakalungkot. Biruin mo naman, para sa sariling interest ay pinabayaan yung railway system di ba, para lang sa negosyo. Dati naman, another example, alam ko controversial ito, mamaya pag-usapan din siguro natin yung Bataan Nuclear Power plant.

Q: Pag-uusapan natin iyan Senator JV. In fact, sa aming pagbabalik, tatanungin ka na namin ano itong mga specific na gusto niyong ilagay sa emergency powers na tinatalakay ngayon ng dalawang kapulungan ng Kongreso. May mga tanong din kay Sen. JV, halimbawa dito, bakit hindi tayo nagbabawas ng lumang sasakyan, especially ang LTO, renew lang ng renew, dapat after ten to fiteen years, dapat palitan na.

(Commercial break)

Q: Panauhin pa rin natin si Senateor JV Ejercito, chairman ng Senate Committee on Urban Planning and Regional Development. Ang pinaguusapan dito ay ang traffic sa Metro Manila pero may kinalaman din ito sa future ng environment, ng policy development sa mga lalawigan at iba't-ibang lungsod sa ating bansa. Senator JV, babasahin ko lang yung ilang mga tanong bago ako magtanong doon sa emergency powers na nauna ko nang binanggit sa inyo kanina. Yung road board na may bilyon na budget, but there were less than two dozen employees, tama ba? Ito po ba ay naeksamin ng Senate Committee on Budget, ng Senado, kung saan nagagamit ito?

Ejercito: Actually, maganda at natanong nila iyan Cesar, kasi gusto ko ring busisiin lalo na yugn motor vehicles tax dahil iyan ang bulk ng pinagkukunan ng pondo ng road board, and in fact I will ask them to submit kung saan napupunta yung ginagastos nila. Kasi iyan dati, ang pinaggagamitan lang niyan yung mga traffic safety signs at kung ano pang road safety devices. Buti nga ngayon mayroon na silang LED lighting which is very essential sa ating safety sa pagmamaneho. So lalo na ngayon, budget season, Huwag ho mag-alala yugn tumawag, talagang gusto ko pong puntiryahin iyan ngayong budget season.

Q: Senator, bibilis-bilisan ko lang yung pagbasa ng ilang tanong, para ma-accommodate natin yung iba.Senator JV, dapat gumawa ng malaking reclamation paharap sa West Philippine Sea, para lumaki ang Maynila, gumawa ng coastal road papunta ng north at ten lanes magkabilaan, Senator JV. Yung ten lanes is part of your infra project development policy ano?

Ejercito: Well, alam mo, napag-usapan na rin naman natin, marami sa problema ng ating bayan na hinaharap ngayon, lalo na itong sa traffic, self-inflicted. Mamaya, sa emergency powers, pag-uusapan natin, pero ang tingin ko... magbigay ako ng example. Yung EDSA, ang tawag diyan dati ay Highway 54. Kaya nga highway, dapat medyo high speed ang takbo para tuloy-tuloy ang daloy ng mga sasakyan. Yung McArthur highway, yung one line na papunta sa Norte, dating highway pero ngayon sentro na ng mga kabihasnan. Sentro na ng ilang mga lungsod o bayan na dinadaanan nito.

Q: Ibig sabihin, tayong mga nasa local government ay mayroon ding kasalanan dito, sapagkat bigay tayo ng bigay ng permit, halimbawa sa EDSA, mula Pasay hanggang Monumento, yung highway ay nilagyan ng mga malls, magkabilaan at maraming mga bahay Senator JV.

Ejercito: Well, totoo iyan, I hate to say this but sabi nga nila ang mga mall, bagama't nakakatulong ng malaki sa ekonomiya, nakapagbibigay ng trabaho, pero road traffic obstructions talaga iyan. Dapat talaga ay hindi pinayagan na magkaroon ng mga opening ang mga iyan sa EDSA kung tutuusin, kung talagang magiging strikto ka doon sa definition na kaya nga highway iyan, dapat iyang mga commercial centers tulad ng mga bus terminals...

Q: Ilayo mo.

Ejercito: Ilayo. Yes, yes. So marami talaga sa ating problema mga self-inflicted dahil sa kapabayaan at siguro minsan hindi na nila naiisip yung magiging implikasyon nito, yung magiging overall effect nito sa ekonomiya lalo na sa traffic, sa ekonomiya, iniisip lang nila kung ano yung makakatulong halimbawa for their own locality pero yung overall impact now that traffic is really becoming a crisis, ay ngayon na natin ito pinagbabayaran, yung mga kapabayaan ng nakaraan.

Q: Alright, binabasa po natin yung mga text messages ninyo at kukunin natin ang sagot mula kay Senator JV Ejercito. Mula kay Bobby Dano. Senator, dati diyan sa Antipolo, thirty years ngayon dito sa Makilala, Cotabato, may dalawang demo farms dapat bawat regions bigyan ng mga trabaho, mapapasukan o negosyo upang ang mga tao sa Metro Manila ay magsibalikan na sa kani-kanilang mga probinsya. Iyan ay text message mula kay Bobby Dano. Senator JV?

Ejercito: Well, alam mo Cesar, kanina nabanggit ko ang benepisyo ng railway system. Hindi lang ito maso-solve ang traffic, sabi ko nga kanina, we have to spread out the development. Pag naglagay ka ng mga infrastructure development sa areas na dadaanan nito, ay yung ibang mga industriya at iba pang mga negosyo ay maari ding doon na pumunta kagaya ng sa Metro Manila. Pangalawa Sir, ang mai-spread out nating development yung cost of living. Hindi alam ng ating mga kababayan na kapag may railway system tayo, yung cost of living mapapababa rin. Like for example sa Japan, karamihan po doon ay nakatira outside the city. Nakatira sila

Q: Right. Tama yan, tama yan.

Ejercito: Nakatira sila outside the City but they come to work to the cities through rail. Alam naman natin sir na kapag tumira ka sa City ay napakamahal, napakataas ng cost of living.

Q: Mas marami kang polusyon na nalalanghap sa siyudad. Alright, Sen. JV...

Ejercito: Dagdag ko na lang ano, hindi nila naiintindihan halimbawa BPO agent ka you'll be earning 30,000, eh kalahati nun ay napupunta sa pagrenta ng bahay eh. Pero kung mayroon tayong railway system, you can live in the Province, you can live kahit sa Tarlac pa yan, Pangasinan, kontrolado mo yung pagdating ng tren dito pero doon ka pa rin titira sa probinsya. Makaka-save ka ng malaki at mura ang pamasahe.

Q: Sen. JV, makasingit lang po sa usapan ninyo, paki follow-up lang po kay Sen. JV yung SSS pension. Siguro Senator sa hearing siguro kapag dumating na sa SSS ay maitanong mo kung anong status dun.

Ejercito: Sige po sir, huwag kayong mag-alala. Ipagtatanong ko yan sa Lunes kasi last time, nagsuportoa naman ako sa pagtaas ng SSS pension and unfortunately ito'y hindi napasa pero tanungin ko muna sa mga tax and mga finance experts po natin sa Senado kasi kanya-kanya po kami ng expertise. Hindi naman po siguro lahat ng problema ay kaya nating tahakin. I am now concentrating for the infrastructural development, yung mga kakulangan natin sa railway system at sa iba pa nating infrastructures on our generation. So, kapag ano po ay ipagtatanong ko po yan sa Lunes.

Q: Sen. JV maraming mga tanong pero yung gusto ko ng itanong. Emergency powers anong laman nito?

Ejercito: Siguro pangunahin yan no, dahil we all agreed na talagang nasa krisis na tayo. Talagang kinakailangan na nating gumalaw sa lalong madaling panahon. Ang pangunahing nakasaad sa emergency powers ay mabigyan ng Pangulo ang authority na maresolba ang crisis sa pamamagitan ng unang-una ay magkaroon ng general procurement act dahil alam niyo naman, kung susundan natin ang tedious process yan eh. Gusto naman natin, tama naman yung pangunahin diyan ang yung general procurement na talagang strikto yan. Malalaman talaga na yung pera ng bayan ay nagagamit ng husto kaya lang siguro sa kahabaan, because of the urgency nito of this problem, binibigyan natin ng waiver ang mga proyekto which will form under the emergency powers para sa malalaking proyekto tulad ng railway system. Pero ang kapalit naman niyan ay dapat FOI compliance. Although we might allow waiver to this projects and process of general procurement, kailangan FOI compliance na kung ano mang impormasyon tungkol sa mga proyekto o contrata...

Q: Qualifications ng contractor, ano ang track record ng contractor..

Ejercito: Ilang members ng board ng Corporation. Yan po ang kapalit Cesar..

Q: So mabilis ang proseso ng procurement. Magpapagawa ng malaking highway, kung dati ay maghihintay ng dalawang taon, isang taon, kung puwede ang procurement ay gawin na lang ng tatlong buwan o hanggang anim na buwan. Parang ganun po ba yun?

Ejercito: Emergency nga ito, we are in emergency situation na kanina nabanggit o napag-usapan natin yung dami ng vehicles na nadadagdag sa ating kalsada. If we do not move in two to three years, pag hindi pa natin nailatag ang mga riles na yan in two to three years time, naku! Talagang hindi tayo nakilos kaya yan ang rason kung bakit gusto naing mapadali dahil talagang anu na eh. We should have started today.

Q: Kayo ay nag-aral sa La Salle Taft noong kolehiyo at noong elementary naman dito sa green hills, Yung Taft po San Juan at that time nakakaabot k aba ng isang oras pauwi?

Ejercito: Siguro masama na yung 35-45 minutes, yun talagang worst na yun.

Q: Late 80's na yun no? Late 80's?

Ejercito: Oo late 80's o 90's.

Q: Pero ngayon, nasa Senado ka sa GSIS Building malapit sa lugar namin, malapit sa MOA, malapit sa CCP complex, pag-uwi ba ng San Juan, inaabot ka na ang tatlong oras?

Ejercito: Hindi naman, siguro average of one hour pero kung talagang masama ang traffic or on a heavy day may downfall, one and a half minsan kapag talagang masamang masama ay mga two hours.

Q: Kapag natatapo yung session niyo ng gabi, hindi ba peak hours yun? Matindi yung trapiko Senator.

Ejercito: Kung umalis ka ng mga five to seven o'clock, talagang masama ang traffic from the Senate hanggang San Juan.

Q: At nakikita mo na halos hindi gumagalaw ang mga sasakyan? Nabi-build po yung frustration niyo Senator?

Ejercito: Totoo po yan kaya nga po may emergency powers, kaya isa sa pangunahing panukala na ipinasa ko sa 16th congress para pagbukas ay talagang malala na ang sitwasyon natin. Sinasabi ko nga, kapag hindi pa tayo kumilos ngayon, talagang mas lalala pa yan in the next three to four years kapag hindi natin napatakbo yung mga railway system natin. Kahit yung commuters line muna, Manila to Malolos, Manila to Calamba ang then you North and South rails to follow. Tapos yung improvement na rin ng LRT at MRT. Ang nakakalungkot dito, pinoneer tayo. Ang ating LRT kung kailan lang natapos yan noong 1986.

Q: 1994. 1994.

Ejercito: Isa tayo sa mga nauna. Nauna tayo sa mga karatig bansa natin. Kaya lang ngayon ay napag-iwanan na tayo katulad na rin ng Bataan Nuclear Power Plant, siguro sa ibang pagkakataon na natin pag-usapan..

Q: Teka muna, nakita po natin yung Bataan Power Plant sapagkat galing po kayo doon hindi po ba? Nag-inspeksyon kayo pero itong tanong muna Senator. Maganda itong tanong mula kay Inday mula Island Garden City of Samal. Nabisita niyo na po ba yan Senator, yung Island Garden of City of Samal. Sabi niya saan mas efficient sa carbon foot print Sen. JV? Ano po ba pagtingin ninyo? Yung sa railways system, kahit sa mga urban systems ay dapat ngayon pa lang handa na yung railway system para sa ganun yung planning ng mga local governments at yung mga regional councils ay dapat tutugon sa pangangailangan ng mga urban centers na yan in the next to 50 to 60 years. Sen. JV?

Ejercito: Well ayan talaga ang nakikita ko, yung railway system no, hindi naman Metro Manila yan, this will be a national railway system. It is from Manila to La Union, Manila to Sorsogon in Mindanao railways, at siguro hanggang Cebu. Hindi lang ito ang railway system, alalahanin ng mga kababayan na baka hindi nila alam na hindi lang tao ang igagalaw nito o ang ita-transport bilang mass transit.

Q: Pati langis, asukal, pati kahoy hindi ba Senator? Cargo mga ganun hindi ba?

Ejercito: Lahat lahat. Another benefit ano, sa costo of living baba. Yung cost ng transport palagay ko isa sa mga rason kung bakit natatalo na ang mga sektor lalo na yung agricultural sektor natin. Natatalo tayo sa Vietnam, sa Cambodia sa Thailand na nagiging cost ng production natin at cost of transportation. Napakataas.

Q: Imaging form Benguet hanggang Balintawak, naka truck pang maliliit? Ok lang sana kung sobrang lalaki ng mga truck Senator. Yung pinag-uusapan natin imagine ang dala ay repolyo, ang haba ng nilalakad kaya nagiging mahal. Senator, babasahin ko ang isang text message mula kay Emeth Gomez ng Aklan. Kailangan ang federalism kasi lagi Manila ang may control ng pera. Paano ang development sa provinces? Tungkol sa traffic po, kahit anong gawin ninyo sa lugar po na yan ay ang dami talaga ng tao at wala po kayong magagawa. Dapat po kasi i-decentralized ang Manila, ang airport I-decentralized ang bus terminal i-decentralized, alisin sa Metro Manila ang factory at dapat ilagay din sa mga provinces. Yan ay text message mula kay Emeth Gomez ng Aklan.

Ejercito: Maganda yung sinasabi niya. Talagang I spread out natin yung development huwag lang sa Manila o sa lugar ng Metro Manila kaya lang hindi mo magagawa yan, hindi ka makapaglalagay ng any development dahil walang papasok na negosyo kung walang infrastructure. So talagang ang pinakauna nating dapat gawin ay ilatag muna ang ibang infrastraktura at pag nailatag mo na yung mga riles na yan, Alam mo katulad ng sa Amerika, ang railway system ay ang pag-angat ng Ekonomiya.

Q: Tama po.. Tama.

Ejercito: Hindi ba? So they relied on their railway system not only to move people but to transport the goods. Kanina nabanggit mo yung maggugulay na nakasay sa elf truck, just imagine tatlo ay may driver, may pahinante may helper tapos yung mga dadaananan pa niyan tollways, may patong pa kaya nagiging mahal. Pinag-uusapan natin kaya kahit anong produkto natin, repolyo, sibuyas, bawang, talagang napakamahal niyan. Pero kung isipin niyo kung naka train yan, iisa ang makina, dalawa siguro yung engineer o dalawa yung nagmamaneho ng train, lagpas 100 ang hinihila pero iisa ang makina. Hindi ba? So yung cost of transport ay talagang baba. Yung bigas natin eh makakalaban na siguro. Kaya mas maraming nagbebenta ng smuggled goods kasi napakamura. Napakamahal nung sa atin dahil mahal ang transportation. So kung mapapababa natin yan, inorganize din natin ang ating mga agricultural natin eh mabibigyang buhay natin, masti-stimulate natin ang goods ng agricultural sektor. Q: Alam niyo po ba yung train set na apat ang bagon? Ang pasahero po niyan ay nasa 1,200. Imagine ganun karami sa isang takbo lang Senator, halimbawa sa MRT, apat na four cart train, sa LRT 1,000 ang sakay niyan. In 20-30 minutes, dapat simula North hanggang Pasay sa loob lang ng 20 minuto, nadadala mo na ang 1,200 katao. Ganun ka-efficient dapat ang MRT at LRT system natin Senator.

Ejercito: Well Cesar, yan ang dapat nating ilagay. Talagang tunay na mass transit system. Iyan talagang mga heavy duty tulad ng train halimbawa sa Hongkong marami sa atin ang nakakapunta roon. Talagang libu-libo ang kapasidad. Actually itong mga LRT natin at MRT, kaya nga light rail transit yan kasi hindi naman yan design. Sa totoo lang na kung 250,000 na capacity ng MRT eh ngayong 500,000 to 600,000 ang kinakarga sa isang araw. Ako alam mo, sabi ko nga sayo kanina na very exciting ang Senado, very exciting ang Kongreso yung political, lahat interesting lahat nanonood. Ako ayoko nang makihalo pa diyan. Baka kasi maiwanan natin ang tunay na problema ng ating bansa. Baka mawala tayo sa focus. Sa tingin ko kung bakit hindi tayo dinadayo o pinupuntahan ng investors kasi nga yung ating kahinaan sa infrastructure.

Q: Dapat pakiusapan yan eh, yung mga ibang Senador na focus kayo sa mga development projects na pinag-uusapan sa Senado. Alright, isa pang text message. Nagagalit na Senator sapagkat hindi daw natin binabasa ang kanyang message. Kung sa States, mga preso doon nagpapa-fabricate ng mga plaka ng sasakyan, sa atin naman yung mga adik nagpa-fabbricate sa loob ng bilangguan. Ito ang panukala niya. Sari-sari ang mga opinyon nila Sen. JV. Iyan ba ay napag-uusapan niyo din kung saan yung future ng mga bilangguan na ilabas sa Metro Manila, ilabas sa crowded area nang sa ganun ay secured ang facility?

Ejercito: Well ako, suggestion ko sana even some projects of government kung puwede ilabas na antin halimbawa si Sec. Tugade is exploring the idea of putting DOTr sa Clark parang yung ibang ano alam mo kung nasaan ang gobyerno, natural magnet yan na maganda kung sila ay magsimula sa pagiging ehemplo para yung ibang development ay madala sa Central Luzon halimbawa. So, alam mo sabi ko nga we may have to invest heavily sa railway system, ibang inmprastraktura at yung araw na ito, huwag nating isipin yung kita na ito ay babalik in the next 30 years.

Q: Ito suggestion namin, kapag bumalik sa inyo si Ben Diokno sa Senate Committee on Finance, tanungin niyo. Ilan ba ang nakalan sa infra?

Ejercito: Well ang nakakalungkot diyan less than 5%.

Q: Ha? Ng total budget natin?

Ejercito: We have been under spending for the past six years. Iyan nga ang inaano natin. Ayaw na natin manisi no?

Q: 10% Senator?

Ejercito: Less than pa nga.

Q: Less than 10% ng total budget? Para sa infra?

Ejercito: Yes oo. Magugulat ka talagang napakababa. Kaya development ang pinag-uusapan natin. Kaya nga ito ang problema natin kung bakit ganito kalala ang ating traffic. For the past six years, Sa sobrang ingat ay siguro sa trust ng ating Pangulo. Maganda naman yung intension, linisin ang pamahalaan, labanana ang graft and corruption. Ang problema sa tingin ko personally, sa sobrang pag-iingat ay natakot na rin magrisk. Natakot na rin gumawa ng mga infrastructure ng mga malalaki imprastraktura kasi nga masyadong nag-ingat.

Q: Siguro Senator magrequest kayo ng isang infrastructure summit. Alright, Senator babasahin ko ito ha. Tingin ko, may mas point at lalong may intelligence ang guest mo kaysa ikumpara ka sa iba. Sana madagdagan ang panaginip po ninyo kahit katiting para mangyari naman sa PNR habang si Duterte ang Pangulo ng ating bansa. Senator nagkaroon ka ba ng pagkakataon makausap ang Pangulo o DOTr si Secretary. Naitanong mo ba sa loob ng anim na taon, ano sa tingin ninyo ang mga milestone o projects ang madedeliver ninyo sa ating bansa?

Ejercito: Isa sa mga rason kung bakit ako very supportive kay Pangulong Duterte noong simula't simula pa lamang dahil kanyang kinomit, sinabi niya na dati na very first project will be the railway system. Alam mo naman matagal na tayong nagkwe-kuwentuhan na talagang matagal ko nang ina-advocate itong railway system na kahit parang ako'y nag-iisa noon eh ipinagpatuloy ko pa rin. Maaring lumang panahon na iyon. Hindi pa ganun kalala ang trapiko, wala masyadong naniniwala.

Q: Ganito Senator, suggestion namin. Bakit hindi niyo i-try na tawagin ang mga planner, mga namumuno ng mga railway system dito at magkaroon ng workshop preliminary muna para tingnan natin yung railway map ng Pilipinas in the next 50 years from now. Kayo ay naging Mayor, ako naman po ay naging isang planning Chief sa isang lungsod ng Maynila, importante yung planning cycle sa Pilipinas sa LGU ay tatlong taon lang. Sapagkat hindi ka nga hirap magplano ng pangmatagalan sapagkat limited yung budget ninyo. Ang isang importanteng plano Senator ay yung Comprehensive Land Use Plan. Yung Comprehensive Land Use Plan kung saan dito yung mga eskuwelahan, dito ang mga ospital, ito yung future market, kainakailangan ma plano para yung future railway network ay naisasantabi na rin at hindi ni pagtatayuan ng kung anu-ano sapagkat kung maikli ang plano, kung anu-anong tinatayo, bubuwagin mo para maglagay ka ng railways. Baka naman importante isang summit Senator?

Ejercito: Buti nabanggit mo yan ano, in fact in our own little way sa aking committee sa housing ay nagpatawag na kami ng summit early this year.

Q: Infra o housing?

Ejercito: Housing pa lang and development. Alam mo kasi sa housing ay anim ang ahensya ng national agencies niyan. Kanya-kanyang mandate eh may coordinating council ka. So nagpatawag kami ng summit dahil sabi ko nga na it's about time na we follow our blueprint o blue map on the direction we take hindi yung kanya-kanya. Nakita mo naman yung mga housing projects. Yung kanilang na na occupied is 30% kasi nga napakalayo, mga liblib, walang livelihood, malayo sa transportation, walang mga utilities, naga-aksaya tayo ng pera kaya sabi namin, maganda yan kasi total very timely yan. Ang craft ng administrasyong Duterte ay yung massive infrastructure lalo na sa railway system, sa mga highway system, dapat it's about time na mayroon na tayong blueprint. Yung DPWH, DOTr, halimbawa isama na antin ang urban development housing na kung saan idadaan yung railways o yung mga highways dapat yung development ay doon din nakatuon hindi yung kanya-kanya.

Q: Sen. JV yung isang kapitbahay nating Malaysia, yung naalala ko noong mga 1992 to 1993, noon ay sikat ah yung 1992 at 1993 sikat na sikat yung plan ni Dr. Muhammad ng Malaysia. Yung Malaysia 2020, Sen yung nagpauso po ng Malaysia 2020 ay baka yun ang puwede niyong hanapin. O DOTr, pakita niyo nga sa akin anong road map infra in the effort for the next 20 to 30 years. DOTr pakita niyo sa akin ang railway map Luzon, Visayas at Mindanao in the next 20 to 30 years na may impoact in the next 50 to 60 years Sen. JV.

Ejercito: Well maganda yung sinabi mo. Magugulat ka, tinanong ko na rin yan niting pinakahuling budget briefing noong kausap ko ang DPWH, kausap ko yung DOTr, ngayon daw ay nag-uusap na sila tungkol sa long range stand.

Q: Dati hindi sila nag-uusap?

Ejercito: Paano mo naman maiisip na ang Department of Transportation at ang Department of Public Works and Highways ay magkahiwalay. Ngayon pa lang daw sila nag-uusap. Just imagine, when you look up long term plans, when you look up a blueprint magi-invest ka ng railway system, magi-invest ka ng malaking infrastructure. You are looking at the 30 years ang beyond. Yan ang tinitinginan mo hindi yung five years, six years, Jusko saan tayo mapupunta niyan? Long terms plans ang kulang natin Cesar, wala tayong blue print, wala tayong road map na sinusunod, hopefully this time around na sana natuto na ang ating mga pamahalaan, ang ating mga head of agencies, kailangan tayong magco-ordinate at iisa ang ating galaw. We have to invest heavily infrastructure sa railway system I would suggest pero huwag nating isipin na in 30 years time mababawi natin sa kita yan. Hindi alam ng iba na sa sobrang passionate ko sa railway system, ako'y nag-aral nagpunta ng Japan, nagpunta rin akong Singapore, nakausap ko ang Minister of Transporation doon. Ang sabi niya sa akin, whe we invested in the 1980s, heavily in a railway system. We were not sure if this will work. Hindi sila sigurado, they took the risk, ayan yung sinabi niya. But we took the risk but the risk paid off kasi nga ito ngayon tinatamasa na nila.

Q: Dapat mabago yung mindset ng National Government Sen. JV na wala immediate na balik. Kasi kapag nagi-invest kayo sa isang infra, anong kita nito kaagad? Anong balik? Pero ang sinasabi natin ay yung social development, yung economic development kung saan may riles, may mga bagong kalsada, ay lumalawak at lumalaganap and therefore, yung economic base mo ay lumalawak at lumalaganap din.

Ejercito: Tama ka, huwag nating titingnan yung immediate return ng investment dahil kung inaasahan natin yung araw-araw na magbabayad ka ng pamasahe, yung kikitain ng tren, hindi agad-agad yan pero sa ekonomiya yan. Pag naspread out mo yung development, bagong development halimbawa sa Bicol. Sa Quezon, sa Pampanga, sa hanggang Pangasinan at La Union, yung mga new development that you will create, yung multiplier effect niyan alam mo kapag mayroong development, mayroong rail development, the multiplier in the economy is enormous.

Q: Mula sa mga sasakyan na patungo doon, yung mga kakainan, hanggang sa mga materyales, na ginagamit. Yung real estate nagdedevelop, nagkakaroon ng bagong communities along the way.

Ejercito: Tama yan.

Q: At tumataas yung tax base ng ating mga kababayan, because of the courtesy power, nagi-improve, may trabaho sila

Ejercito: Kaysa nangungutang tayo ng bilyun-bilyon, nangungutang pa tayo sa CTT program, through the railways system or through the massive construction development, nagbibigay ka nang libu-libong trabaho. Ito yung pinaka immediate na you can pop out the economy kasi nga nabanggit mo kanina, ultimo karinderya, sari-sari store lahat yan, tapos yung libu-libo mong mae-employ mong mga trabahador for the next five to ten years, yan ang exclusive growth. Q: At nakakapagbukas ka ng panibagong negosyo sa mga lugar na yun sapagkat mas malapit na sa mga istasyon doon, may mga transportation, may bagong agri-business, industrial na nagagawa because of that. Alright, babalikan natin Sen. JV Ejercito.

(Commercial)

Q: Ang daming mga text messages, hindi ko po mababasa lahat pero kami po ay natutuwa, hindi po namin mababasa lahat on-air. Kami po ay natutuwa kasi napakaraming suggestion Senator. Habang tayo ay nag-uusap, maraming nage-express ng support doon sa panukala ninyo na ayusin ang PNR hanggang sa Norte. Naitanong niyo po ba yun hanggang papunta ng Ilocos, Pangasinan yung railway system? Naitanong niyo na rin po ba yan sa DOTr noong kayo'y naghe-hearing po?

Ejercito: Ang ano niya talaga ay North and South rail. Yung South rail hanggang ano yan, hanggang Sorsogon. Yung North rail naman ay sa ngayon hanggang La Union pa lamang. Pero magkakaroon ng sangay yan papunta naman sa Region II doon sa may Cagayan rail, magkakaroon ng branch sa Cagayan tapos doon naman sa South papunta rin sa Batangas.

Q: Ako naman this time ang may request sa inyo ano, baka puwedeng kayo na po mismo ang mag-initiate dito dahil lang sa nangyayari sa Metro Manila, kakulangin sa planning system ng mga namumuno, in the past lalo na sa Metro Manila. Baka posibleng magsilbing aral ito sa mga Metro Police ngayon sa labas ng Metro Manila, Davae, Cebu, Bacolod, Iloilo, Dagupan, Malolos, Naga City ay baka naman pu-puwede mo nang tanungin ang DOTr in the future na nasaan ang railway planning ninyo sa mga key places na ito?

Ejercito: Well kasama diyan Cesar ang mga matutuwa lalo na an gating mga kababayan. Kasi baka ang iniisip nila, ang iniisip natin ay problema eh. Hindi po, unang-una ang atin pong bakapay para magkaroon ng railway system ay hindi lang masolve yung traffic kundi para ma spread out agad yung development para mabigyang buhay naman lalo na yung agricultural sector ay matulungan sa pagkakariin ng railway system. In fact, kasama nap o diyan ang Mindanao railway, magkakaroon din ng MRT at LRT line in Cebu kasi mas malala pa ang problema sa Cebu kaysa sa Metro Manila kaya kinakailangan talagang tingnan ang Cebu at iba pang area so this will be a national railway system hindi po para lamang sa Metro Manila.

Q: Maraming salamat sa oras ninyo.

Ejercito: Salamat din po, sa atin pong mga tagapakinig, mabuhay po kayo. Magandang umaga po sa inyong lahat.

Q: Sen. JV Ejercito, ang Chairman ng Senate Committee on Urban Planning ang Regional Development.