Press Release
February 15, 2020

Transcript of Interview with Senate Minority Leader Franklin Drilon
"Usapang Senado" with Ms. Cely Ortega-Bueno
15 February 2020

Q: Si Sen. Trillanes ay mayroon ng warrant of arrest, mas makabubuti po ba na mag-post siya na siya ng bail para hindi na siya arestuhin pagdating sa airport?

SFMD: Hindi po, dahilan sa kung sinoman ang akusado ay dapat iharap sa husgado. Ang husgado ang magpapasya ng bail ngunit kailangan humarap si Sen. Trillanes. Hindi pwede na wala siya rito.

Q: May nagsasabi kasi na baka pagdating niya sa airport arestuhin na siya.

SFMD: That's possible. Karapatan din ni Sen. Trillanes dahil ito po ay bailable offense. Uulitin ko, bailable ito at ma-serve man ang warrant ay pwede kaagad siyang dumeretso sa court para mag-post ng bail. Ginawa na ito noong umuwi si dating First Lady Imelda Marcos, pagdating niya sa NAIA ay ise-serve ang warrant at ang usapan naming noon ng kaniyang abugado ay dederesto siya sa Sandiganbayan para mag-post ng bail.

Hindi kailangan iposas. Although baka gusto ng mga pulis iposas si Sen. Trillanes, pero hindi naman kailangan. Bigyan naman ng respeto bilang dating senador. Hindi naman tatakbo iyan. Iyan lang ay ipapahiya si Sen. Trillanes. Ang ibig lang saibihin ang pakay ay to humiliate him.

Q: Ito bang sedition ay mahirap patunayan?

SFMD: Nasa ebidensya iyan.

Q: Pagdating naman sa VFA, plano ba ulit ng senado na dumulog ulit sa SC katulad ng ginawa ninyo noon nang mag-withdrew sa ICC?

SFMD: Totoo iyan, noong panahon na nag-withdraw tayo sa ICC ay idinulog natin bilang minority ang issue sa SC kung pwede bang umalis ng walang concurrence ng senado. Iyang kaso ay pending sa SC. Tungkol naman sa VFA, nakausap ko si SP Sotto, inihahanda na raw niya ang petition at hiningi sa akin kung pwede akong sumama bilang co-petitioner, ang sabi ko oo sasama ako.

Q: Parehas ba ang intention?

SFMD: Parehas ang legal grounds na karapat-dapat ang concurrence ng senado sa pag-withdraw sa anumang international treaty.

Q: Hindi poi yon duplication?

SFMD: Hindi po, iyang kasong isasampa ay para sa VFA at iyan ay hiwalay na kaso.

Q: Itong pagdulog ninyo sa SC, ano yung pinagbabasehan nito dahil bas a nakalagay ito sa Constitution o hindi malinaw ang nakalagay sa Constitution?

SFMD: Walang malinaw na nakalagay. Ang malinaw ay ang concurrence ng senado ay kailangan bago maging epektibo ang isang treaty at ito ay magiging part of the laws of the land. Iyan po ay hindi magiging part of the laws of the land kung walang concurrence ng senado. Sa aking tingin, kung kinakailangan ang concurrence ng senado bago maging epektibo ang isang tartado, kapang nag-withdraw, iyan din ay kailangan ang pahintulot ng senado. Iyon po ang aming basehan. Sa katunayan, 20 international treaties na ipinasa ng senado ay nakalagay na dapat may concurrence ang senado kapag iyon ay na-terminate.

Q: Once na kayo ay paboran, sinasabi raw na hindi retroactive?

SFMD: Kapag pinaboran kami ng SC, bigi sabihin ang termination ay hindi valid.

Q: So kahit nag-served na tayo ng termination, mababalewala iyon?

SFMD: Tama po iyan. Iyon ang aming theory.

Q: Hanggang ngayon wala pa ring ruling ang SC?

SFMD: Wala pa pong ruling.

Q: Sa tingin po ninyo maipapasa na yung resolution ninyo expressing the sense of the Senate na kailangan ang concurrence ng senado sa pag-withdraw sa isang treaty?

SFMD: Hinihingi ko sa isang session na hinihimok ko ang committee on foreign relations na i-report out na kung anoman ang opinion ng komite. Sumang-ayon si SP Sotto na dapat aksyunan na yung aking resolution expressing the sense of the Senate that the withdrawal from any treaty or international agreements should have the concurrence of the Senate.

Q: Hindi na siguro haharangin ni Sen. Pacquiao?

SFMD: Hindi ko alam kung ano yung ilalabas nilang report. Ngunit yung dating resolution ko, 14 ang pumirma doon at si Sen. Pacquiao yung humarang noon. After noon, nag-ratified kami ng mga 20 treaties at nakalagay doon na dapat kailangan ang concurrence ng senado.

Q: Ang sabi ninyo ang pag-terminate sa VFA ay death sentence na ito sa EDCA. Ang sabi ni Sec. Panelo baka i-terminate na rin yung ibang treaties with the US.

SFMD: Ang pinakaimportanteng tratado sa ngayon ay ang MDT at ang EDCA. Yung EDCA, sinabi ng SC hindi kailangan ang ratification ng senado dahilan ito ay base sa VFA na na-ratified na ng senado. Kaya hindi pwedeng manatili ang EDCA kung walang VFA. Ang EDCA iyan yung nag-authorized ng gma tropa ng Amerikano na magkaroon ng exercises, intelligence sharing; kapag may bagyo sila nagbibigay ng assistance. Hindi na po pwede iyan kung walang EDCA. Kung wala ang VFA at EDCA, ang sabi nga ni Sec. Locsin useless na itong MDT and I agree with him.

Q: Sinasabi ng AFP chief of staff we can survive without the VFA.

SFMD: Sana po mangyari iyan. Kung mayroon tayong kakayahan na ma-gather ng intelligence information without the help of the Americans, matutuwa ang taumbayan.

Q: Expected na po ba yung reaction ni US Pres. Trump?

SFMD: Iyan ay consistent lang siya sa mga policy niya sa ibang bansa.

Q: Ang sabi ng iba magpapalakas ito sa China?

SFMD: Iyan po ang tingin natin. Ang karamihan sa mga nakakaintindi ay sinasabi na medyo hirap ang bansa na magsarili lalo na at may efforts yung China na agawin yung ibang island tulad ng Spratlys at kailangan ang deterrence ng presence ng America.

Q: Ito ba bang quo warranto ay pag-encroache na rin sa jurisdiction ng senado?

SFMD: Iyan po ang aking paniwala. Itong na-filed ay hindi dapat sa SC. Kung mayroong reklamo, dapat dalhin sa Kongreso na siyang magdidinig sa application ng ABS-CBN. Bilang abugado, walang jurisdiction ang SC under the circumstances na malapit nang matapos ang franchise ng ABS-CBN ay mayroong pending bills to renew it. Dapat dito dalhin sa Kongreso. Dahilan pagdating sa March 30, may mga nagsasabi na hindi na mag-operate ang ABS-CBN at kung iyan ang susundin, magiging academic yung kaso. Hindi aaksyunan ng SC ang petion bago mag-March 30. Hindi dahil sa ayaw nila kung hindi wala ng panahon.

Q: Suportado ninyo itong resolution ni Sen. Poe na imbestigahan itong allegation sa ABS-CBN?

SFMD: Sinusuportahan ko ang resolution ni Sen. Poe. The fact na pending sa SC ang quo warranto will not stop us from exercising our oversight function. Ang Kongreso ang may karapatan na suriin kung natutupad ang condition ng franchise na ipinagkaloob nito sa ABS-CBN. Itong resolution ay in aid of legislation.

Q: Ang concern ni Sen. Lacson, baka raw walang mangyari sa investigation, kasi ang iimbestigahan ay yung meat of substance, baka raw po hindi magsalita kasi baka i-contempt daw

SFMD: Nasa kanila iyan kung ayaw nilang magsalita. May ibang testigo na haharap. Pwede ring pag-aralan from the legal standpoint kung ano ang dapat susundin. Kung sasabihin nila na hindi sila magsasalita, okay lang iyan dahilan iyan ay question of fact at pwede namang kunin sa ibang sources.

Q: Possible ba na hindi sila sumagot kasi itong ABS-CBN binigyan na ng 10 days ng SC para sumagot?

SFMD: Wala pong makakapigil sa ABSCBN na sagutin ang tanong ng senado dahil iba naman ang purpose ng senado, ito ay in aid of legislation. Ito po ay oversight function ng senado at hindi handling ang proseso sa SC. Malaya ang network na magpahayag at sumagot. I can assure them that we can defend a petition for contempt with the Supreme Court.

Q: Dapat po isalang na at i-report out na itong franchise ng ABS-CBN?

SFMD: To be honest, maraming opinion tungkol sa issue kung kailangan ba ng franchise bago mag-operate ang ABS-CBN. Ako po bilang dating secretary of justice, noong June 20, 1991, nagbigay ako ng opinion na hindi kailangan ang franchise para magpatuloy mag-operate ang isang radio station noon. However, ang SC sa isang kaso ng Associate Communications, ang sinabi ay kailangan ay franchise. May opinion naman na habang pending ang bill for renewal of the franchise, pwedeng magpatuloy ang ABS-CBN at ang pwedeng gawin ng NTC ay magbigay ng provisional authority para mag-operate ang ABS-CBN, mag-issue ng certificate of convenience at public necessity. May mga nagsabi naman na hindi pwede mag-operate ng walang franchise. Kaya ang sinasabi ko ay dapat aktuhan na ito.Kung hindi pwede, eh di hindi pwede. Habang nakabinbin ito, ABS-CBN's continued broadcast will always be questioned lalo na kung they will continue to operate on the basis of the provisional authority by the NTC, na pwedeng i-withdraw anytime ng NTC.

Q: Ang sabi ni Speaker Cayetano, gusto munang ibinbin habang mataas pa yung metion, pahupain muna, tama po ba iyon?

SFMD: Mayroon tayong tungkulin.nakabinbin ang franchise application, March 30 ang deadline, it is in the public interest that it should be acted upon.

Q: Tama po ba na basta-basta na lang mag-imposed ng travel ban?

SFMD: Sa akin, unang-una, ako naman nakikita ko na sinisikap ng pamahalaan na hindi mag-spread ang corona virus. Lahat naman ay ginagawa nila. Ako ay nasa opposition. I have to give credit to the administration for their efforts. Having said that, dapat po health issue ito. Ang DOH ang magsasabi kung ano ang sitwasyon. Ang nangyari sa Taiwan, para sa akin pinasukan ng pulitika. Hindi ko alam kung saan galing ang advisory - kung sa WHO o sa mga advisers ng administration, ang importante rito ay wala namang kaso sa Taiwan, ngunit isinama sa ban. Ang tanong ng Taiwan ay ito ba ay dahilan sa position ng China na parte sila ng Taiwan? Ako nakikita ko na nagsisikap ang DOH na pigilan, dapat DOH lang ang magsakita at huwag sanang pasukan ng pulitika kagaya ng nakikita ko rito sa ginawang pag-ban sa Taiwan.

Q: Itong sa POGO, dapat bang ipasara na?

SFMD: Sa akin dapat rebyuhin iyan. Ako yung unang nagbunyag niyang issue sa POGO. Dapat imbestigahan iyan lalo na yung mga violation of our immigration laws, hindi pagbabayad ng buwis. Huwag nating kalimutan na sa China illegal ito. Kaya dito sila nagpupunta. Dapat suriin nang husto.

News Latest News Feed